Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve Disiplin Hukuku

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinde Disiplin Hukukuna Temas Edebilecek Düzenlemeler

Birleşmiş Milletler Genel kurulunun 10/12/1948 Tarihli 217 (111) sayılı kararıyla kabul edilen “İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi”nin Resmi Gazete ile yayınlanması ve yayımdan sona okullarda ve diğer eğitim müesseselerinde okutulması ve yorumlanması ve bu beyanname hakkında radyo ve gazetelerde münasip neşriyatta bulunulması, Dışişleri Bakanlığının 28/03/1949 tarihli ve 36084/122 sayılı yazısı üzerine Bakanlar Kurulunun 6/4/1949 tarihli toplantısında kararlaştırılmıştır.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi uluslararası bir belge olmasına rağmen uluslararası bir anlaşma değildir. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin;

‘’Hiç kimse işkenceye, zalimane, gayri insani, haysiyet kırıcı cezalara veya muamelelere tabi tutulmayacağını’’ düzenleyen 5. maddesi,

‘’Hiç kimsenin keyfi olarak tutulamayacağını ve alıkonulamayacağını veya sürülemeyeceğini ‘’ düzenleyen 9. maddesi,

‘’Her şahsın kendisine Anayasa veya kanun ile tanınan ana haklara aykırı muamelelere karşı fiili netice verecek şekilde milli mahkemelere müracaat hakkı vardır.’’ düzenlemesini içeren 8.maddesi,

‘’Herkes, haklarının, vecibelerinin veya kendisine karşı cezai mahiyette herhangi bir isnadın tespitinde, tam bir eşitlikte, davasının bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından nesafetle ve açık olarak görülmesi hakkına sahiptir.’’ düzenlemesini içeren 10.maddesi ile,

‘’Bir suç işlemekten sanık herkes, savunması için kendisine gerekli bütün tertibatın sağlanmış bulunduğu açık bir yargılanma ile kanunen suçlu olduğu tespit edilmedikçe masum sayılır.’’ düzenlemesini içeren 10.maddelerinin her olayın özelliği dikkate alınarak başta asker personelin disiplin hukuku olmak üzere, diğer disiplin hukukuna ilişkin normlar üzerinde etkili olacağını değerlendirmekteyiz.