682 Sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında KHK’nın Değerlendirmesi

1. Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı teşkilatlarında görev yapan subay, astsubay, sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve sözleşmeli erler ile diğer sınıflardaki memurlara 682 S. KHK uygulanacaktır. Yükümlü Erbaş ve Erlere uygulanmayacaktır.

2. İl jandarma disiplin kurulu, Eğitim ve öğretim kurumlarında disiplin kurulları, Asayiş kolordu komutanlıkları, komando tugay komutanlıkları, Jandarma Komando Özel Asayiş ve Kurtarma Tugay Komutanlığı, eğitim tugay ve birlik komutanlıkları disiplin kurulları.Jandarma Genel Komutanlığı Merkez Disiplin Kurulu, Jandarma Genel Komutanlığı Yüksek Disiplin Kurulu kurulacaktır.KHK’da hangi disiplin kurullarının hangi rütbedeki personele ne tür disiplin cezaları verebilecekleri hususu da düzenlenmiştir.

3. Disiplinsizlik kasten veya taksirle işlenebilir. Aynı fiil nedeniyle sadece bir disiplin yaptırımı uygulanacaktır. Bir fiilin birden fazla disiplinsizlik teşkil etmesi halinde ağır olan disiplin cezası verilecektir. Bir fiil diğer kanunlar kapsamında da idari yaptırıma bağlanmış ise o idari yaptırım da uygulanacaktır. Disiplin soruşturması adli soruşturma veya kovuşturmadan bağımsızdır. Hem disiplin cezası hem de suça ilişkin ceza verilebilecektir.

4. Disiplin cezaları; uyarma, kınama, aylıktan kesme, kısa süreli durdurma, uzun süreli durdurma meslekten çıkarma, devlet memurluğundan çıkarma disiplin cezalarıdır. (Uyarma için 1 disiplin ceza puanı , kınama için 2 disiplin ceza puanı , aylıktan kesme için 3 disiplin ceza puanı, kısa süreli durdurma için 5 disiplin ceza puanı, uzun süreli durdurma için 6 disiplin ceza puanı belirlenmiştir). Devlet memurluğundan çıkarılan bir daha memur olamayacaktır. Mesleki geçmişi olumlu bulunan ve iyi veya çok iyi derecede değerlendirme puanı alan personele bir derece hafif disiplin cezası verilebilecektir. Sözleşmeli personel için ceza kendi yasaları gereği sözleşmesinin feshini gerektiriyorsa sözleşme feshedilecektir. Ceza verildikten sonra on yıl geçince şartları oluşmuşsa kınama, uyarma, kısa süreli durdurma, uzun süreli durdurma disiplin cezaları sicilden silinebilecektir.

5. Hangi eylemlere hangi disiplin cezalarının verileceği hususu açıkça sayma yöntemiyle belirlenmiş olup, devlet memurluğundan çıkarma disiplin cezası için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125. Maddesine atıf yapılmıştır.

6. Terörle mücadele harekatı kapsamındaki operasyonlarda ve Sahil Güvenlik Komutanlığının seyir halindeki gemi ve botlarında, bunların komutanları, yirmi dört saati geçmeyecek şekilde disiplinsizliği gerçekleştireni geçici olarak kontrol altına aldırmaya yetkilidir.

7. Disiplinsizliği alışkanlık haline getiren (son bir yıl içinde yirmi disiplin cezası puanı veya en az iki farklı disiplin amirinden toplam oniki defa veya daha fazla disiplin cezası alan, son beş yıl içinde kırk disiplin cezası puanı veya en az iki farklı disiplin amirinden toplam yirmibeş defa veya daha fazla disiplin cezası alan personel) meslekten çıkarma disiplin cezası ile cezalandırılacaktır.

8. Disiplinsizlik eylemi- görev yerini terk, nöbet talimatına aykırı hareket etmek, silahlı ölüm veya yaralanmaya sebep olmak, görevde uyumak, görev yerine gitmemek vbg – sonucunda kişiler ve devlet zarar gördüyse çıkarma disiplin cezası verilebilecektir.

9. Disiplin amirleri ve üst disiplin amirlerinin tanımı yapılmış olup, Kaymakamlar ilçe, valiler il teşkilatındaki diğer disiplin amirlerine göre en üst disiplin amiridir. Disiplin amirleri ve üst disiplin amirleri disiplin soruşturmasını bizzat veya görevlendirecekleri soruşturmacılar vasıtasıyla başlatarak KHK’ya ekli cetvelde belirlenen disiplin cezalarını verebileceklerdir. Disiplin amirleri uyarı, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezası verebilmektedirler. Uzman Jandarmadan Astsubay Çavuş Rütbesine kadar olanlar ile Asteğmen ve Teğmen Rütbesinde olanlar uyarı ve kınama disiplin cezası verebileceklerdir.

10. Disiplinsizlik eylemlerine yönelik soruşturma fiillerin işlendiğinin disiplin amiri tarafından öğrenildiği tarihten itibaren; Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kısa ve uzun süreli durdurma cezalarında bir ay içinde, Meslekten çıkarma cezası ve Devlet memurluğundan çıkarma cezasında altı ay içinde başlanmalıdır. Aksi takdirde disiplin cezası verilemeyecektir. Disiplin cezasını gerektiren fiillerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verilemeyecektir.

11. Disiplin amirleri tarafından verilen disiplin cezalarına karşı, cezanın tebliğ edilmesinden itibaren on gün içinde itiraz edilebilecektir. Süresi içinde itiraz edilmeyen cezalar kesinleşecektir. İtiraz, yetkili merci tarafından otuz gün içinde karara bağlanacaktır. Bakan ile disiplin kurullarının verdiği disiplin cezalarına karşı ancak idari yargı yoluna başvurulabilecektir.

12. Disiplin amirleri veya disiplin kurulları tarafından savunma alınmadan disiplin cezası verilemeyecektir. Hakkında disiplin soruşturması yapılan personel, ikinci fıkra gereğince kendisinden savunma istenmesinden itibaren soruşturma evrakını inceleme hakkına sahiptir. Hakkında meslekten çıkarma cezası veya Devlet memurluğundan çıkarma cezası istenen personel, soruşturma evrakını incelemeye, tanık dinletmeye, disiplin kurulunda sözlü veya yazılı olarak kendisi veya vekili vasıtasıyla savunma yapma hakkına sahiptir.

13. Kesinleşen disiplin cezalarına karşı iptal davası açılabilir. Dava açma süresi, kesinleşen cezanın personele tebliğinden itibaren başlayacaktır.

14. Disiplin kurullarının toplanma, görüşme ve karar vermesine ilişkin usul ve esaslar ile bu Kanun Hükmünde Kararnamenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar Bakanlık tarafından yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenecektir.

15. İl jandarma disiplin kurulu/ Eğitim ve öğretim kurumlarında disiplin kurulları/ Asayiş kolordu komutanlıkları, komando tugay komutanlıkları, Jandarma Komando Özel Asayiş ve Kurtarma Tugay Komutanlığı, eğitim tugay ve birlik komutanlıkları disiplin kurulu yüzbaşı ve altı rütbelerdeki subay, astsubay, uzman jandarma ve diğer sınıflardaki memurlara meslekten çıkarma ve Devlet memurluğundan çıkarma cezası dışında kalan diğer disiplin cezalarını ve Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve sözleşmeli erlere tüm disiplin cezalarını verebilecektir.

16. Jandarma Genel Komutanlığı Merkez Disiplin Kurulu; yüzbaşı ve altı rütbelerdeki subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve erlere ve diğer sınıflardaki memurlara tüm disiplin cezalarını, Genel Komutanlık merkez teşkilatı ile il jandarma, ilçe jandarma ve geçici bölge komutanlıkları, eğitim ve öğretim kurumları kadrolarında bulunan binbaşı ve yarbay rütbelerindeki subaylara meslekten çıkarma cezası ve Devlet memurluğundan çıkarma cezası hariç diğer disiplin cezalarını, Asayiş kolordu komutanlıkları, komando tugay komutanlıkları, Jandarma Komando Özel Asayiş ve Kurtarma Tugay Komutanlığı, eğitim tugay ve birlik komutanlıkları, il jandarma, ilçe jandarma ve geçici bölge komutanlıkları, eğitim ve öğretim kurumları kadrolarında bulunan yüzbaşı ve altı rütbelerdeki subay, astsubay, uzman jandarma ve diğer sınıflardaki memurlara meslekten çıkarma cezasını verebilecektir.

17. Jandarma Genel Komutanlığı Yüksek Disiplin Kurulu; binbaşı ve yarbay rütbelerindeki subaylara meslekten çıkarma cezasını, albay rütbesinde bulunanlara meslekten çıkarma cezası ve Devlet memurluğundan çıkarma cezası dışında kalan disiplin cezalarını, Bakanlık Yüksek Disiplin Kurulu Albay rütbesindeki personele meslekten çıkarma cezasını, Generaller hakkında tüm disiplin cezalarını vermeye yetkilidir.

18. Jandarma teşkilatı disiplin kurullarınca verilen kararlardan İl jandarma disiplin kurulunun meslekten çıkarma cezası dışındaki kararları valinin onayıyla; meslekten çıkarma cezası kararları valinin önerisi, Jandarma Genel Komutanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun görüşü ve Bakanın onayıyla, Genel Komutanlık Yüksek Disiplin Kurulunun kararları Bakanın onayıyla kesinleşecektir.